Türkçe
English
(Sİ) SİLİSYUM
- Çelik imalinde oksit giderir. Tüm çeliklerde bulunan elementtir. Esneklik dayanım ve sertliği artırır.
- Genelde çelikte %0,15~%2 arsındadır.
(C) KARBON
- Çelikte başlıca sertleştirici etkisi olan elementtir.
- Karbon miktarındaki her artış, çeliğin sıcak halde mamulü veya normalize edilmiş haldeki setlik ve çekme direncini arttırır.
- Fakat esnekliği, dövülme, kaynak edilme ve kesilme özelliğini zayıflatır.
(Mn) MANGAN
- Çeliğin direncini geliştirir, su verme derinliğini artırır, paslanmaya (korozyona) olan direncini artırır.
- Sertlik ve direncini artıran özelliği, karbon miktarına bağlıdır. Bunun yanında esnekliğini az miktarda zayıflatır.
(P) FOSFOR
- Çeliğe etkisi iyi değil zararlıdır. Bundan dolayı olmaması istenir.
- İstenmeyen fosfor % 0,40’dan fazla olmalıdır.
(S) KÜKÜRT
- Çeliğin kırılgan ve gevrek olmasına neden olur.
- Fosfor gibi olmaması istenir.
- Fakat otomat çeliklerinde mangan ilavesi ile bu özelliği giderilir.
- Çelikteki oranı fosfor kadardır.
(Cr) KROM
- Çeliğin ısıya dayanımını, mukavemetini, sertleşme özelliğini artırır.
- Paslanma ve korozyona ayrıca aşınmaya karşı direncini yükseltir.
- Çelikteki oranı %0,80~%12,5 arasındadır.
- Paslanmaz çeliklerde ise % 3,5~% 22 oranında bulunur
(Ni) NİKEL
- Kromla bir gün sertleştirmenin, çekirdeğine yakın derinliğine kadar inmesini sağlar.
- Krom nikelli çelikler paslanmaz ve ısıya karşı dirençlidir.
- Oluşturulan vasıflı çeliklerde %0,40~5,1 arasındadır.
(Mo) MOLİBDEN
- Çeliğin çekme dayanımını özellikle ısıya dayanıklılığı ile kaynak edilme özelliğini artırır.
- Alaşımlı çeliklerde molibden; krom nikelle birlikte kullanıldığında, akma ve çekme direnci değerlerini yükseltir.
(V) VANADYUM
- Çeliğin sıcağa direncini artırır. Çelik kesici uçlarının daha uzun sürekli keskin kalmasını sağlar.
- Çekme dayanımını ve akma sınırı değerlerini artırır.
(W) WOLFRAM
- Çeliğin direncini artırır. Takım çeliklerinde, kesici kenarlar sertliğinin, kullanma ömrünün artması ve yüksek ısıya dayanmasını sağlar.
- Wolframın karbür meydana getirmeye karşı kuvvetli bir eğilimi olup, yüksek çalışma sıcaklığında, çeliğin menevişlenip sertliğini kaybetmemesi sağlandığından, sıcağa dayanıklı çeliğin yapımında tercih edilir.